Café-woonhuis, Dorpsweg 4, Westerwijtwerd

Bij de brug over het Westerwijtwerdermaar staat het vermaarde huiskamercafé van het even vermaarde vroegere echtpaar Hazenkamp. Het pand stamt uit de 19de eeuw en was vroeger een herberg annex smederij. Het pand is een rijksmonument.
Het café-woonhuis met aangebouwde schuur is gebouwd rond 1880 als smederij en herberg. De laatste smid deed het gebouw in 1959 over aan Tinus Hazekamp en zijn vrouw Eke, die behalve het café ook de molen bestierden en de naast het café gelegen brug opende voor de scheepvaart. In 1986 gaf Tinus de molen uit handen, in 2010 overleed hij. Het café werd in 2011 voortgezet door de nieuwe eigenaren.
Het café-woonhuis, gebouwd in een Ambachtelijk-traditionele stijl, heeft een rechthoekige plattegrond is opgetrokken in rode baksteen en wordt gedekt door een wolfdak waarop zwarte geglazuurde Hollandse pannen. Het pand heeft muurankers, twee gemetselde schoorstenen op de nokken en een zinken bakgoot op ijzeren beugels. De gevels worden geleed door H- en T-vensters onder een rollaag. In de voorgevel (noordzijde) bevinden zich twee H-vensters, een liggend rooster (oorspronkelijk publicatiebord) en in de top een niet-origineel tweedelig venster. Aan de oostzijde twee H-vensters, een houten paneeldeur met bovenlicht onder rollaag waarvoor een stoep en twee T-vensters. In de achtergevel (zuidzijde) een zesruits venster, twee T-vensters en in de top een niet-origineel tweedelig venster.
Aan de westzijde is de schuur op een rechthoekige plattegrond, aangebouwd en opgetrokken in rode baksteen. De schuur wordt gedekt door een wolfdak waarop rode Hollandse pannen, twee houten makelaars, muurankers, een zinken bakgoot op klossen aan de achterzijde en een zinken bakgoot op ijzeren beugels aan de voorzijde (niet-originele goot aan de westzijde).
In de voorgevel (noordzijde) een houten deur waarin een vierruits venster, drie getoogde negenruits vensters met ijzeren roedenverdeling, een opgeklampte tweedelige houten schuurdeur waarin een kleine deur, een tweedelig venster met drieruits bovenlicht en twee getoogde zesruits zaadvensters met ijzeren roedenverdeling, alle onder rollaag.
In de achtergevel (zuidzijde) een staand venster onder rollaag, een houten opgeklampte deur waarin glas, een niet-origineel liggend venster en een vierruits venster met tweeruits bovenlicht. In de westgevel twee getoogde vierruits vensters onder rollaag. De niet-originele platte aanbouw aan de achterzijde van de schuur komt wegens te weinig architectonische waarde niet voor bescherming van rijkswege in aanmerking.
In het interieur zijn onder meer van belang: in het café de halfronde houten drankkast, de houten suitedeuren waarin glas-in-lood en het balkenplafond en in de achterkamer de bedsteden en kasten.
Het café-woonhuis met aangebouwde schuur is van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde: als voorbeeld van een dorpscafé annex woonhuis uit het derde kwart van de negentiende eeuw in de provincie Groningen, vanwege de traditionele vormgeving, vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van zowel exterieur als delen van het interieur en vanwege de beeldbepalende ligging aan de Westerwijtwerdermaar.