Boerderij Alberdaheerd – Boslaan 1, ‘t Zandt
De Alberdaheerd is een monumentale boerderij uit 1763 met een klassiek voorhuis aan de Boslaan nabij het Zandstermaar. Vroeger stond hier een borg, maar die werd omgebouwd tot deze boerderij. De oude grachten, singels en oprijlaan van de borg bestaan nog wel. De boerderij is een rijksmonument, evenals het bakhuis, een duivenhuis en de theekoepel.

Tot in de 18de eeuw was er sprake van de borg Alberda, daarna wordt de boerderij aangeduid als de Alberdaheerd. De familie Alberda behoort tot een van de oudste geslachten van de provincie Groningen. Over het erf van de heerd liep vroeger de weg van Godlinze naar ’t Zandt. Een 300 meter lange allee, de Boslaan, met aan weerszijden lindebomen, voert van de Hoofdstraat naar de boerderij. De boerderij heeft een tuin en een hof en wordt omsloten door singels en grachten. De boerderij ontstaan uit de borg werd in 1854 ingrijpend verbouwd. De grote schuur is blijkens een gedenksteen in 1763 verbouwd of aangepast en verbouwd in 1839 en 1965.
De boerderij heeft deels een zadeldak en deels een schilddak met hoekschoorstenen met daarop borden. Het voorhuis heeft een eenvoudige omlijste smalle ingang. Rechts daarvan zijn de smalle zesruitsvensters bewaard gebleven. Deze staan ook nog in de zijgevels en de onderkelderde aanbouw aan de linkerzijde. De schuur is volgens een gevelsteen in 1763 gebouwd of veranderd.
Onder de rijksmonumentenstatus vallen ook drie zelfstandige objecten die bij de boerderij horen. Het betreft het bakhuis met uitgebouwde schouw, dat op het erf staat, een duivenhuis op staanders met zadeldak en de tuinkoepel die op de singel tussen beide grachten staat.
De tuinkoepel staat niet op een heuveltje, maar op acht houten staanders. Tuinkoepels op boerenerven kunnen op drie verschillende plaatsen liggen: vlak bij de boerderij, want dat was toch wel het meest praktisch, op het bergje vanaf waar een fraai uitzicht op de tuin te genieten valt of vlak aan de weg zodat uitkijken en bekeken worden mogelijk zijn. Het tuinkoepeltje van de Alberdaheerd staat aan de zuidoostzijde van het erf, op de helling van de buitenste gracht. Toen hij rond 1875 gebouwd werd, lag de toegangsweg naar de boerderij nog aan de oostzijde. Dit was toen een logische plek voor een koepeltje. Nu ligt de toegangsweg aan de westkant van het terrein. De gewenste ligging is niet bereikt door een aarden heuvel op te werpen maar door de koepel te bouwen op acht staanders. De grondvorm is een vierkant en door het gezwenkte rieten tentdak op een breed overstek doet het een beetje denken aan een Chinees tuinhuisje.

De Alberdaheerd werd vanaf de 15de eeuw tot in de 18de eeuw bewoond door leden van de familie Alberda. De familie Alberda is één van de oudste hoofdelingenfamilies van de provincie Groningen. Ze bewoonden later ook borgen in Eenum, Uithuizen, Uithuizermeeden, Zandeweer, Pieterburen, Faan en Ekenstein bij Tjamsweer.
In 1707 kwam de heerd in het bezit van Roelof Steenhuis. In 1811 ging de heerd over in handen van de familie Cleveringa. Sinds 1971 is de Alberdaheerd in het bezit van de familie Boerma, die er -behalve een akkerbouwbedrijf- een kwekerij voor koikarpers heeft ingericht. Hiervoor kreeg de boerderij in 2008 de 'Teenstraprijs' van de Boerderijenstichting Groningen, een prijs bedoeld om het grote publiek bewust te maken van de waarde van boerderijen als beeldbepalende elementen in het landschap.