Hervormde kerk – Stadsweg 31
De Hervormde kerk, nu Het Oude Kerkje geheten, is in 1912 gebouwd naar een ontwerp van de architecten Harm Rozema (Loppersum) en G. Hoekzema Kzn (Groningen). Het rijksmonument bestaat uit een kerkgebouw met toren en een aangebouwde consistorie. De kerk is een opvolger van een kerk die aan het einde van de 18de eeuw werd “hernieuwd” volgens de predikant en rector Hermannus Brucherus te Appingedam.
De hoge zaalkerk is gebouwd in Noord-Zuid richting. Omdat de vorige kerk in Oost-West richting stond is ter herinnering aan deze kerk de nok van de kerktoren in die richting gebouwd. Het kerkgebouw is opgetrokken in bruine waalklinker. Midden tegen de voorgevel (zuid) is een portaal uitgebouwd met een toren onder een zadeldak. Op de nok prijkt een windwijzer met het bouwjaar (1912) van de kerk. De hoofdentree in het midden van het portaal heeft een dubbele houten rondboogvormige deur met erboven een gevelsteen met de tekst Soli Deo Gloria. Op een gevelsteen rechts van de entree staat: Ds C.J. Paassen, K. Schrage, H. Keur, 2-4-1912. De oost- en westgevel van de kerk worden geleed door vijf steunberen met daartussen vier boogvensters. Alle vensters hebben gekleurd glas-in-lood. De toren heeft aan drie kanten een langwerpig galmgat. In de toren hing oorspronkelijk een klok uit 1695 van C. Fremy. Deze klok is in 2013 verhuisd naar de Gereformeerde kerk in Garrelsweer.
Aan de noordkant is een consistorie aangebouwd op een rechthoekige plattegrond. Aan de westgevel is in de jaren zestig van deze eeuw een kleine uitbouw met plat dak gebouwd. Deze uitbouw valt niet onder de monumentale status.
Evenals het exterieur is ook het interieur van de kerk vrij oorspronkelijk gebleven. Opvallende elementen zijn onder meer de tegelvloer in het portaal, de houten spiltrap, de twee omlijste schuifdeuren onder een gemetselde segmentboog, het spitse tongewelf met trekbalken in de kerk, de houten platformkansel in een nis met een opgang aan weerszijden, de twee rijen houten kerkbanken en de kerkenraadsbanken links en rechts van de kansel, de houten balustrade met lezenaar, de houten orgeltribune steunend op twee decoratieve houten pilaren en de orgelkas. Het orgel is gebouwd door firma Rohlfing in 1921 (met gebruikmaking van ouder binnenwerk).
De kerk is niet alleen bijzonder vanwege de beeldbepalende ligging midden in het dorp aan het Damsterdiep maar ook als voorbeeld van een relatief jonge Nederlands hervormde kerk in een aan het rationalisme verwante bouwtrant. Daarnaast is de kerk bijzonder vanwege de ruimtelijke en functionele relatie met de pastorie en begraafplaats.
De kerk en de consistorie zijn te huur als locatie voor o.a. workshops, kleine concerten en exposities, feesten en vergaderingen.
Meer informatie: https://www.hetoudekerkje.nl/